Profesor MICHAŁ SIEDLECKI- nasz patron
Michał Marian Grzymała Siedlecki, syn Adolfa i Tekli z Dydyńskich, urodził się 8 września 1873 roku w Krakowie.
Ojciec Michała był farmaceutą i właścicielem apteki „Pod białym Orłem”. Z zamiłowania przyrodnik a z wykształcenia chemik żywo interesował się najnowszymi badaniami naukowymi, przeprowadzał eksperymenty i z pasją wprowadzał syna w świat przyrody.
Matka zajmowała się prowadzeniem domu i wychowaniem siedmiorga dzieci.
Profesor Michał Siedlecki już od najmłodszych lat zdradzał niezwykłe zamiłowanie do nauk przyrodniczych.
Szkołę średnią - Gimnazjum św. Jacka w Krakowie ukończył maturą w 1891, swoją uwagę poświęcał przedmiotom przyrodniczym i religii, z których to miał oceny celujące.
Również w roku 1891 rozpoczął studia zoologiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, które ukończył w 1895 roku, a już rok później uzyskał tytuł doktora filozofii.
Wiedzę swoją uzupełniał od 1896 roku w Instytucie Zoologicznym w Berlinie, a następnie w Collège de France i Instytucie Pasteura Uniwersytetu w Paryżu. Studia zagraniczne zakończył w Stacji Zoologicznej w Neapolu. Tam zainteresował się oceanografią, badając przez dwa miesiące faunę morską na Capri.
Za prace naukowe z lat 1895-1899 Francuska Akademia Nauk w Paryżu przyznała mu nagrodę i tytuł laureata Akademii. W kolejnych latach, w związku ze swoimi badaniami i wyprawami naukowymi, otrzymywał kolejne stopnie naukowe - m.in. tytuł profesora nadzwyczajnego w 1904 roku.
W styczniu 1906 roku prof. Siedlecki udał się do Egiptu, gdzie spędził cztery miesiące. Była to jego pierwsza wyprawa poza granice Europy.
Zapoznanie się prof. Siedleckiego z przyrodą Egiptu i Nubii rozbudziło w nim chęć poznania dalszych krajów egzotycznych. Postanowił pojechać na Jawę.
We wstępie do książki "Jawa – przyroda i sztuka: uwagi z podróży", którą napisał po powrocie z wyprawy na tę wyspę, sam Siedlecki pisał: "Poznać bezpośrednio ten świat barw, życia i pojęć odmiennych. Widzieć jak najwięcej i nauczyć się dużo. To był główny cel mej podróży obok badań specjalnych, zoologicznych".
Na podróż na Jawę w 1907 roku otrzymał stypendium z ministerstwa oświaty w Wiedniu. Przez rok badał tam nie tylko zwierzęta, ale także ludzi i ich zwyczaje.
Siedlecki przygotowywał się do tej podróży bardzo starannie. Uczył się języka malajskiego, zapoznawał z odnośną literaturą, gromadził instrumenty i przybory niezbędne do sporządzania zbiorów.
Przez niespełna trzy lata (1919-1921) był rektorem Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Po powrocie na Uniwersytet Jagielloński zajmował się głównie biologią ogólną i biologią morza.
To od chwili powrotu do Krakowa - 1921 rok - zajmował się także inicjowaniem placówek badawczych - m.in. Morskie Laboratorium Rybackie w Helu (1921r), Stacji Badania Wędrówek Ptaków w Warszawie (1931).
W tym też okresie reprezentował Polskę w Międzynarodowej Radzie Badań Morza w Kopenhadze oraz Międzynarodowym Biurze Ochrony Przyrody w Brukseli.
Publikacje Profesora Michała Siedleckiego to "Jawa", "Na rafach koralowych", "Skarby Wód", "Głębiny", "Opowieści malajskie". Jego pasja literacka znalazła też ujście w "Państwa zwierzęce", wydane w ramach wykładów powszechnych Uniwersytetu Jagiellońskiego i rozpoczynające się od pięknego opisu pasących się świstaków w polskich Tatrach, by na kolejnych stronach przejść choćby do kolonii olbrzymich nietoperzy (Kalongów) na Jawie - gdzie profesor opisuje życie stadne zwierząt - niezwykle ciekawie, ze znawstwem, ale i pięknym literackim językiem.
Wśród publikacji profesora nie zabrakło książek, które bardziej dotykają problemów ochrony przyrody, spraw ważnych gospodarczo, czy wręcz istoty badań naukowych. Znajdziemy tu: "Naukowe podstawy racjonalnej gospodarki rybackiej na morzu", "Niewyzyskane walory morza", "Wielorybnictwo i ochrona wielorybów", "Sprawa międzynarodowej ochrony ptaków", "Ryby morskie częściej poławiane na Bałtyku i północnym Atlantyku", a każda z tych publikacji mówi o sprawach, które w żaden sposób się nie postarzały - wszystkie są niezwykle aktualne naukowo i w ramach ochrony przyrody.
Jest też niezwykle ciekaw publikacja – z dzisiejszego punktu widzenia - mówiąca o ciężkiej walce służb medycznych z zarazami chorób zakaźnych. W książce "Cztery miesiące walki z zarazą" profesor już w 1916 roku mówił o naturalnych sposobach ograniczania roznoszenia się zarazy, gdzie właściwy kontakt między ludźmi - ograniczenie jego, maseczki, odpowiednia higiena - znacząco pomaga w ochronie zdrowia.
W dorobku literackim prof. Siedleckiego są także Bajki. Są to utwory wierszowane, naśladujące ogólnie znane bajki. Jest w nich typowe dla tego rodzaju tworów literackich personifikowanie zwierząt, a nawet ciał nieożywionych (np. Wrzątek i sopel). We wszystkich tych utworach widoczna jest właściwa zoologowi znajomość świata przyrody. Bajki są ładnie ilustrowane przez autora.
Gdy wybuchła II wojna światowa, Michał Siedlecki został wraz z innymi profesorami UJ aresztowany przez Niemców w akcji Sonderaktion Krakau.
Prof. Michał Siedlecki zmarł w obozie Sachsenhausen 11 stycznia 1940 roku, najprawdopodobniej z wycieńczenia, na skutek choroby płuc. Jego prochy zostały złożone na cmentarzu Rakowickim.
Siedlecki był odznaczony wieloma polskimi odznaczeniami państwowymi, krzyżami i orderami.
W 1947 r. francuska Societe d'Acclimatation et de Protection de la Naturę pośmiertnie nadała mu Medal im. Geoffroy St. Hilaire'a.
W 1948 r. imieniem Siedleckiego nazwano jedną z ulic Krakowa oraz statek badawczy Morskiego Instytutu Rybackiego, a w 1970 r. - naukowo-badawczy statek oceaniczny otrzymał imię „Profesor Siedlecki".
